Rodzina patchworkowa (z języka angielskiego „blended family„), inaczej zrekonstruowana lub wielorodzinna jest to komórka społeczna, która powstaje jako wynik zakładania ponownie rodziny przez rodzica lub obojga rodziców po ich rozejściu się (w wyniku rozwodu lub zakończenia związku nieformalnego). Najprościej ujmując to taka rodzina, w której jest dwoje partnerów mających dzieci z poprzednich związków. Dodatkowo może pojawić się także dziecko (lub dzieci) z nowej relacji. Sytuacja dotyczy również wdowy czy wdowców, którzy po śmierci współmałżonka weszli w nowy związek.
Jakie uprawnienia w zakresie programu 500+ mają członkowie rodziny patchworkowej?
Program Rodzina 500+ został wprowadzony w Polsce od roku 2016. Aktem normatywnym regulującym zasady wprowadzenia oraz obowiązywania niniejszego programu jest Ustawa z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz.U. z 2018 r. poz. 2134) wraz z późniejszymi zmianami. Głównym celem wprowadzenia tego świadczenia była comiesięczna pomoc rodzinom w wychowywaniu dzieci dzięki przyznawaniu kwoty po 500 zł na drugie oraz każde następne dziecko w rodzinie. W przypadku pierwszego dziecka zasadą przyznawania tego rodzaju wsparcia wychowawczego jest spełnianie ściśle ustalonego kryterium dochodowego. Program Rodzina 500+ obejmuje również rodziny wielodzietne, w których jedno z rodziców pracuje za granicą. Wówczas mogą następować nieznaczne opóźnienia w realizacji programu z powodu bardziej dokładnego sprawdzania dokumentów przez urzędy.
W przypadku rodziny patchworkowej, gdzie rodzice weszli ponownie w związek małżeński (tylko cywilny lub również kościelny) sytuacja dotycząca przyznawania dodatku na dziecko w ramach projektu 500+ jest prostsza. Wówczas otrzymuję po 500 zł na każde dziecko, aż do ukończenia przez nie 18 roku życia, pod warunkiem, że dochód liczony z zarobków oraz świadczeń przyznawanych dla obojga mieści się w aktualnie ustalonym kryterium.
Rodzice posiadający dziecko lub dzieci z poprzednich związków oraz kolejne wspólne dziecko liczą wszystkie, które są pod ich opieką, mieszkają z nimi i są przez nich utrzymywani. W przypadku, gdy weszli w nowy związek małżeński i sprawują wyłączną opiekę nad potomstwem objęci są zwykłymi zasadami przyznawania dodatku 500+.
W przypadku, gdy rodzice są rozwiedzeni, żyją w separacji bądź w rozłączeniu (zerwanie wspólnoty małżeńskiej bez unieważniania małżeństwa), ale współdzielą się opieką nad dzieckiem naprzemiennie, każde z nich ma prawo ubiegać się o połowę przyznawanej na dziecko kwoty 500+ (czyli po 250 zł na każde dziecko, po spełnianiu warunków ustawowych). Koniecznym warunkiem jest tu również fakt, że opieka ma się odbywać po równo, czyli dziecko przebywa z każdym rodzicem w porównywalnym okresie czasu, oboje łożą też na jego utrzymanie podobną część.
Czy są trudności w otrzymywaniu 500+ na dziecko w przypadku rodziny patchworkowej i jak je rozwiązywać?
Sytuacja nieco się komplikuje w przypadku partnerów żyjących w związkach nieformalnych. W świetle prawa nie są uznawane za rodzinę w ujęciu definiowanym przez akty normatywne. Osoby żyjące w konkubinacie często mają problem z udowodnieniem swojego związku. W świetle prawa nie tworzą bowiem pełnoprawnej rodziny. Wówczas często słyszą radę, by zawrzeć związek małżeński. Jest to w niektórych przypadkach kłopotliwe lub niemożliwe z powodu różnych przyczyn. Ponadto wydaje się być to dość kontrowersyjny w wielu sytuacjach powód, by tak poważną decyzję opierać wyłącznie o przesłanki dotyczące możliwości pobrania dodatku 500+ na dziecko lub dzieci.
W takiej sytuacji o dofinansowanie w ramach projektu 500+ może ubiegać się rodzic stanowiący opiekę nad dzieckiem, mający w świetle prawa status samotnego rodzica. Wówczas we wniosku o przyznanie kwoty uwzględniane jest wyłącznie dziecko lub dzieci kobiety bądź mężczyzny bez uwzględnienia formalnego dziecka lub dzieci partnera. Konieczne jest przedstawienie dokumentów potwierdzających sprawowaną opiekę nad dzieckiem, którego dotyczy wsparcie 500 +. Do dochodu włączane są wówczas również alimenty otrzymywane na dziecko od byłego partnera lub z funduszu alimentacyjnego (w przypadku zasądzenia wyrokiem sądu z powodu zgłoszenia niewywiązywania się z obowiązku przez ojca lub matkę).
Warto na bieżąco śledzić aktualne przepisy, gdyż zasady dotyczące programu 500+ zmieniały się kilkakrotnie i były dostosowane do potrzeb społeczeństwa. Szczególne sytuacja dotyczy kryterium finansowego oraz zasad przyznawania świadczenia na pierwsze dziecko.
Autor: Karolina Brewczuk
Dodaj komentarz