Jak prawidłowo przewozić dziecko w samochodzie?

Aktualne przepisy ustawy Prawo o ruchu drogowym nakazują przewożenie dzieci w foteliku samochodowym, do osiągnięcia przez nie 150cm wzrostu. Dziecko, które nie osiągnie wymaganego wzrostu w wieku 12 lat, nadal obowiązkowo musi być w ten sposób przewożone (ta granica wieku została zniesiona po nowelizacji ustawy w 2015r.). W tym czasie każdego rodzica czeka zakup kilku różnych fotelików, które powinny być dostosowane do wieku i wagi dziecka oraz być montowane w odpowiednią stronę do kierunku jazdy.

Noworodki i niemowlęta (0-1 roku lub 0-13kg)

Najmłodsze dzieci obligatoryjnie muszą być przewożone w foteliku tyłem do kierunku jazdy. Ma to kluczowe znaczenie dla ich bezpieczeństwa. Zdecydowanie nie zaleca się przewożenia dzieci w gondoli od wózka, jednak przepisy prawa tego nie zabraniają. Gondola nie jest w stanie zabezpieczyć skutecznie malucha przez doznaniem urazu w razie wypadku.

Aby wybrać odpowiedni fotelik należy w pierwszej kolejności zapoznać się z aktualnymi wynikami testów zderzeniowych ADAC i OEAMTC. Budowa fotelika musi chronić malca, najlepiej pięciopunktowym pasem bezpieczeństwa. Do wyboru są także foteliki z integralną bazą isofix, która ma na celu dodatkowe ustabilizowanie i umocowanie fotelika na siedzeniu samochodowym. Isofix ma za zadanie także ułatwić jego prawidłowy montaż.

Niemowlęta mogą użytkować nosidełko do momentu, aż głowa nie zacznie im wystawać poza jego górną część lub osiągną graniczną wagę lub wiek. Pierwszy fotelik jest wygodny, ponieważ umożliwia przenoszenie dziecka wewnątrz niego i zamocowanie na stelażu do wózka, np. podczas zakupów, bez konieczności wyjmowania dziecka.

Dzieci od 9 miesięcy do 3-4 lat (9-18kg)

Kiedy niemowlę wyrośnie ze swojej „skorupki niemowlęcej”, należy rozważyć zakup kolejnego fotelika. Dziecko, w odróżnieniu od dorosłego, posiada niezrośnięte kości miednicy, a jego głowa jest nieproporcjonalnie większą od reszty ciała. Budowa ciała dziecka charakteryzuje się miękkim szkieletem do 3 roku życia.

Z tego powodu samo przypięcie go pasami samochodowymi jest niewystarczające dla zachowania ochrony. W tym przypadku również najkorzystniejszą opcją jest montaż tyłem do kierunku jazdy. Należy odwlec moment zmiany kierunku, najdłużej jak to możliwe, z zachowaniem zaleceń producenta. Większość fotelików posiada regulowany zagłówek, aby móc prawidłowo dopasować go do wzrostu dziecka oraz zmieniać jego położenie.

Ogromne znaczenie ma tutaj również obecność ochrony bocznej, chroniącej ciało dziecka przy uderzeniu z boku. Należy pamiętać, że dobrze dobrany fotelik powinien być także kompatybilny z posiadanym modelem samochodu.

Dzieci 4-12 lat (15-36kg)

Foteliki dla dzieci kończących 4 lata są już zdecydowanie większe, niż dla młodszych dzieci i są montowane przodem do kierunku jazdy. Nadal jednak warto, aby posiadały ochronę boczną. W tym przedziale wiekowym wyróżnia się trzy typy fotelików: z podwyższeniem, nieznacznie podwyższone i podstawkę podwyższającą.

Foteliki te posiadają zaczepy lub szczeliny, które służą do odpowiedniego przeprowadzenia trzypunktowego pasa bezpieczeństwa i montażu na siedzeniu samochodowym. Barkowa część pasa posiada regulację wraz ze wzrostem. Część fotelików dla czterolatków posiada także podłokietniki. Zadaniem fotelika w tej grupie jest ochrona nierozwiniętej miednicy dziecka. Ma ona u małych dzieci zaokrąglony kształt i nieuformowany grzebień biodrowy.

Ma to znaczenie przy układaniu się pasa biodrowego podczas jazdy. Optymalny jego przebieg ma na celu zapobieganie urazom miednicy i narządów wewnętrznych. Zaletą fotelika jest swoboda ugiętych nóg i brak ucisku na łydki przez krawędź siedzenia.

Przewożenie w samochodzie osobowym i dostawczym

Najbezpieczniejszą lokalizacją dla fotelika jest środkowe miejsce na tylnej kanapie. Musi być ono jednak odpowiedniej szerokości, a fotelik pasujący do danego miejsca w danym modelu auta. W drugiej kolejności, jeżeli montaż na środku nie jest możliwy, zaleca się siedzenie za pasażerem, ponieważ miejsce za kierowcą jest mniej bezpieczne.

Przepisy dopuszczają przewożenie dziecka na przednim fotelu, w przypadku, gdy nie jest ono wyposażone w poduszkę powietrzną, lub została ona wyłączona. Również dzieci przewożone w samochodzie dostawczym bądź ciężarowym muszą znajdować się w foteliku, który powinien być zamontowany na środku siedzenia.

Wykluczenia obowiązku używania fotelika

Przewóz dzieci bez fotelika, wedle obowiązujących przepisów, dopuszczony jest w środkach komunikacji miejskiej oraz taksówkach. Mimo braku takiego wymogu, to opiekun bierze odpowiedzialność za dziecko w ten sposób transportowane. Dlatego dla jego bezpieczeństwa lepiej poprosić o przyjazd samochodu, który jest w niego wyposażony, bądź używać własnego fotelika.

Jeżeli ze względu na swoją wagę i wzrost nie można zapewnić dziecku odpowiedniego fotelika, a osiągnęło już 135cm, dopuszcza się przypięcie go pasami samochodowymi, na tylnym siedzeniu. Również w sytuacji przewożenia trójki dzieci, gdy zamontowanie trzech fotelików jest niemożliwe, to trzecie dziecko, co najmniej 3letnie, może siedzieć między fotelikami i być przypięte pasami samochodowymi.

Analogiczna sytuacja ma zastosowanie podczas podróży pojazdami służb policji, straży miejskiej czy pogotowia ratunkowego. Istnieje także możliwość uzyskania zaświadczenia o przeciwwskazaniach do podróżowania w foteliku, co daje pozwolenie tożsame z powyższymi.

Wybór bezpiecznego fotelika powinien być sprawą priorytetową. Optymalny będzie fotelik posiadający wysokie noty w testach zderzeniowych, dopasowany do wieku, wagi i wzrostu dziecka. Fotelik ma za zadanie prawidłowo ułożyć i zabezpieczyć ciało przed doznaniem urazu w razie wypadku. Nie należy więc nadmiernie oszczędzać na jego zakupie, a raczej potraktować go jako inwestycję w ochronę zdrowia i życia naszego najcenniejszego skarbu.

Autor: Adrian Melcer