Zaburzenie dysocjacyjne – na czym polega?

Człowiek popada w nerwicę , gdy nie radzi sobie z traumatycznymi doświadczeniami lub bolącą przeszłością. Jakie są następstwa traumy ?

Czym są zaburzenia dysocjacyjne?

Zaburzenia dysocjacyjne – (z łac. Dissocatio) rozdzielenie. W medycynie oznacza rozdzielenie się funkcji, które w normalnych warunkach współgrają, oddziałują na siebie nawzajem. Są to funkcje, takie jak świadomość, pamięć oraz umiejętność odbierania bodźców z otoczenia.

Ważne:

Zaburzenia dysocjacyjne to nie to samo co zaburzenia dyssocjalne , które charakteryzują się niemożnością dostosowania się jednostki do zasad panujących w konkretnym społeczeństwie. Takie jednostki określa się również mianem antyspołecznych.

Jakie są rodzaje zaburzeń dysocjacyjnych?

Amnezja dysocjacyjna – polega na utracie pamięci. Często jest to amnezja wybiórcza – osoba zapomina tylko niektóre wspomnienia.

Fuga dysocjacyjna – objawia się jako podróżowanie przy jednoczesnej amnezji. Osoba będąca w fudze po prostu zaczyna podróż do nikąd.

Osłupienie – człowiek wpadający w osłupienie dysocjacyjne przestaje reagować na bodźce zewnętrzne, wyraźnie spowalnia się jego aktywność ruchowa.

Zaburzenia transowe – za zaburzenie transowe możemy uznać sytuację, w której stan taki jest niezależny od woli człowieka. Człowiek w transie częściowo traci kontakt z otoczeniem i poczucie tożsamości.

Dysocjacyjne zaburzenia ruchu – oznaczają utratę zdolności do poruszania którąś kończyną lub jej częścią.

Drgawki dysocjacyjne – przypominają napad padaczkowy, chociaż w rzeczywistości nim nie są. Człowiek zachowuje pełną świadomość. Niekiedy może dojść do transu lub osłupienia.

Dysocjacyjne znieczulenie i utrata czucia zmysłowego – najczęściej nie całkowicie, ale można niedowidzieć, niedosłyszeć lub zupełnie utracić czucie, widzenie lub słyszenie. A przyczyny tego nie można się doszukać w organice, ale w psychosomatyce.

Zaburzenie dysocjacyjne osobowości – osobowość wieloraka , rozdwojenie jaźni. U jednej osoby występuje naraz kilka osobowości. Różnią się one między sobą, a najczęściej przejawiają zupełnie skrajne cechy. Jeszcze bardziej zagadkowe jest to, że występujące tożsamości mają nie tylko różne wzorce zachowania, ale mogą różnić się także płcią, ilorazem inteligencji, preferencjami seksualny mi a także ciśnieniem krwi.

Przyczyny

Zaburzenia dysocjacyjne rozwijać się mogą w związku z przeżyciem ciężkim, wyjątkowo stresujących sytuacji zarówno kiedyś w przeszłości, jak i mogą one pojawiać się w odpowiedzi na dopiero co doświadczoną traumę.

Przykłady zdarzeń, które mogą powodować wystąpienie zaburzeń dysocjacyjnych :

• Gwałt,
• Molestowanie seksualne,
• Doświadczanie agresji ze strony bliskich (zarówno w formie fizycznej, jak i psychicznej),
• Nękanie przez rówieśników,
• Katastrofę naturalną,
• Wypadek samochodowy,
• Wojnę.

Dodatkowymi czynnikami, które mogą wpłynąć na wystąpienie zaburzeń dysocjacyjnych to:

Nadużywanie substancji psychoaktywnych, zaburzenia depresyjne, zaburzenia osobowości (zwłaszcza osobowość borderline i osobowość histrioniczna) oraz różne uszkodzenia struktur ośrodkowego układu nerwowego i zespół stresu pourazowego.

Leczenie

W leczeniu zaburzeń dysocjacyjnych najistotniejsze jest przepracowanie emocji związanych z traumatycznymi doświadczeniami w życiu pacjenta.

Najczęściej zalecanym rodzajem terapii jest terapia poznawczo-behawioralna, która charakteryzuje się przede wszystkim współpracą między pacjentem a psychoterapeutą między innymi w zakresie interpretacji pewnych wydarzeń w życiu pacjenta oraz jego zachowań i reakcji w tych sytuacjach. Zdarza się również, że pacjent wymaga włączenia leczenia farmakologicznego ze względu na schorzenia współistniejące z zaburzeniami dysocjacyjnymi, takie jak zaburzenia lękowe czy też zaburzenia odżywiania albo depresja.

Nierzadko zdarza się, że zaburzenia dysocjacyjne ustępują po jakimś czasie same. Nie oznacza to jednak, iż każdorazowo należy na to czekać. Im szybciej chory podejmie odpowiednią terapię, tym większa istnieje szansa na wyzdrowienie.

Ważne:

Zaburzenie może po raz pierwszy ujawnić się w prawie każdym wieku. Dysocjacja u dzieci może powodować problemy z pamięcią, koncentracją i przywiązaniem. Niemniej jednak dzieci zazwyczaj nie wykazują zmian tożsamości.

Skuteczność leczenia zaburzeń dysocjacyjnych za pomocą psychoterapii utrzymuje się stale na bardzo wysokim poziomie i jest to obecnie jedyna tak skuteczna metoda leczenia.

Reasumując, ważne jest, aby już na etapie rozpoznania trafić pod skrzydła wykwalifikowanego specjalisty psychiatry lub psychologa, dzięki któremu możliwe stanie się nie tylko postawienie trafnej diagnozy, ale również rozpoczęcie skutecznego leczenia.

Paulina Brzezik