Palenie w ciąży – duże zagrożenia dla rozwoju płodu

Statystyki szokują. Podejrzewa się, że nawet 7% ciężarnych przyznaje się do palenia papierosów w trakcie ciąży i po jej rozwiązaniu. Niestety ta liczba jest prawdopodobnie bardzo zaniżona, ponieważ temat ten jest dla wielu przyszłych matek powodem do wstydu. Uzależnienie od nikotyny to nałóg, który powoduje szereg konsekwencji zdrowotnych w organizmie kobiety – wpływa również w znacznym stopniu na rozwijające się dziecko.

Palenie papierosów w ciąży znacznie zwiększa ryzyko:

• Niskiej masy urodzeniowej dziecka
• Poronienia
• Porodu przedwczesnego (przed 37 tc)
• Urodzenia martwego dziecka
• Rozszczepu podniebienia i innych wad wrodzonych
• Problemów z oddychaniem, atakami astmy w późniejszym życiu
• Trudności w uczeniu się, problemów z zachowanie,
• Częstych infekcji
• Śmierci łóżeczkowej SIDS

Istnieją  naukowe dowody sugerujące, że uzależnienie od papierosów jest również czynnikiem pokoleniowym – dziedzicznym. Istnieje większe prawdopodobieństwo palenia papierosów u córek kobiet, które paliły w czasie ciąży. Wskazuje to, że niektóre czynniki biologiczne mogą być określane już w macicy, gdy matka pali podczas ciąży. Innymi słowy, palenie w czasie ciąży naraża dziecko na szereg różnych zagrożeń. Chociaż niejednokrotnie dzieci palaczek rodzą się względnie zdrowe.

Poronienie i martwe urodzenie

Nieoczekiwana utrata ciąży jest tragicznym wydarzeniem na każdym etapie ciąży. Poronienia występują najczęściej podczas pierwszego trymestru ciąży. Palenie znacznie zwiększa prawdopodobieństwo zarówno wczesnego poronienia, jak i urodzenia martwego dziecka. Winne temu są niebezpieczne substancje chemiczne w papierosach. Inne powikłania mogą prowadzić do problemów z łożyskiem lub opóźnionym rozwojem płodu.

Wpływ palenia na łożysko

Łożysko zapewnia dziecku niezbędne składniki odżywcze i tlen. Palenie w ciąży jest głównym czynnikiem ryzyka wielu powikłań związanych z łożyskiem. Jednym z takich problemów jest np. oderwanie się łożyska. Jest to stan, w którym łożysko oddziela się od macicy jeszcze przed porodem. Oderwanie łożyska może spowodować poważne krwawienie i zagrozić życiu zarówno matki, jak i dziecka.

Przedwczesny poród

Palenie tytoniu w czasie ciąży może spowodować poród przedwczesny. O porodzie przedwczesnym, mówi się kiedy następuje przez ukończeniem 37 tygodnia ciąży. Wcześniaki narażone są z kolei na szereg powikłań zdrowotnych takich jak np. : zaburzenia widzenia i słuchu, niepełnosprawność umysłowa, opóźnienie rozwoju, porażenie mózgowe, dolegliwości związane ze słuchem i wzrokiem i problemy z nauką i zachowaniem.

Wady wrodzone

Palenie w czasie ciąży zwiększa ryzyko urodzenia dziecka z wadami wrodzonymi. Najczęstsze rodzaje problemów to wrodzone wady serca i problemy ze strukturą serca. Inne nieprawidłowości obejmują rozszczep wargi i rozszczep podniebienia.

Palenie a laktacja

Istnieją przekonujące dowody, aby nie kontynuować i nie wracać do palenia zaraz po porodzie. Badania pokazują, że palenie papierosów ma bezpośredni wpływ na ilość produkowanego mleka i zmianę jego składu. Mleko produkowane jest z krwi matki. Jeśli jest w niej obecna nikotyna, będzie ona przekazywana maluchowi wraz z mlekiem mamy. Dzieci karmione piersią przez matki, które palą, wydają się być również bardziej rozdrażnione i płaczą więcej, co może zachęcać do wczesnego odstawienia od piersi. Niestety kobieta paląca, która rezygnuje z karmienia piersią, naraża dziecko na jeszcze bardziej dotkliwe konsekwencje zdrowotne niż karmiąca swoim mlekiem palaczka. Mało tego! Dzieci śpiące przy palących rodzicach, którzy posiadają na swoim ciele substancje smoliste są narażone w znacznie większym stopniu na SIDS, czyli śmierć łóżeczkową. Czy papieros jest wart zapłacenia takiej ceny?

Nie wszystko stracone!

Korzyści z rzucenia palenia nawet w trakcie ciąży są bardzo ważne. Rzucenie palenia w dowolnym okresie ciąży zmniejsza ryzyko wad płuc i niskiej wagi urodzeniowej. Wszystkie kobiety w ciąży, które palą, zachęca się do rzucenia palenia, nawet jeśli są w siódmym lub ósmym miesiącu ciąży. Nikotyna zmniejsza przepływ krwi do macicy i jest potencjalnie szkodliwa dla rozwijającego się płodu i łożyska, niezależnie od metody porodu. Oprócz tego, że nierzadko dziecko rodzi się uzależnione od nikotyny, paląca matka zmniejsza jego szanse na zdrowe życie w przyszłości. Nie jest prawdą, że palenie trzeba rzucać stopniowo. Każda ciężarna i planująca ciąże kobieta nie powinna palić papierosów. Nagłe rzucenie palenia i związany z tym stres, jest stukrotnie mniej szkodliwy niż palenie, nawet niewielkich ilości papierosów, podczas trwania ciąży.

Autor: Katarzyna Walczyk